Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Szyszkobranie w Nadleśnictwie Syców
Szyszkobranie w Nadleśnictwie Syców
Z wyselekcjonowanych drzew sosny rychtalskiej udało się zebrać ponad 6 ton szyszek.
Zima to szczególny okres dla działu hodowli lasu. To właśnie w tym okresie roku dojrzewają nasiona sosen. Jeśli powierzchnia leśna ma się odnowić w sposób naturalny, leśnicy czekają na pierwsze ciepłe, słoneczne dni wiosny. Wtedy łuski szyszek podnoszą się wypuszczając na wiatr maleńkie nasiona. Jeśli jednak leśniczy zdecyduje o tym aby zamiast siewu wykorzystać sadzenie młodych drzewek, będzie ich potrzebował w liczbie kilku tysięcy sztuk na jeden hektar. Produkcja sadzonek, które zostaną wykorzystane za rok czy dwa, rozpoczyna się już teraz.
Nasiona używane do produkcji sadzonek pochodzą z wyselekcjonowanych drzewostanów oraz plantacji nasiennych. Na terenie Nadleśnictwa Syców występuje wyjątkowy ekotyp sosny zwyczajnej. Mowa tu o sośnie rychtalskiej, która słynie z tego, że bardzo łatwo adaptuje się w różnych warunkach. Stąd na terenie Nadleśnictwa Syców znajduje się imponująca ilość drzew matecznych sosny – 51 szt. a także blisko 400 hektarów drzewostanów i plantacji nasiennych tego gatunku.
W tym roku zbieraliśmy szyszki w wyłączonych drzewostanach nasiennych (WDN). Są to powierzchnie leśne, wyłączone z użytkowania rębnego i przeznaczone do intensywnej produkcji nasion. Aby nie uszkodzić drzew, zbioru dokonaliśmy za pomocą specjalnego wysięgnika, dzięki któremu zbieracze, mogli wznieść się 30 metrów ponad ziemię. Zbioru dokonano również na plantacjach nasiennych, gdzie drzewa są dużo niższe i istnieje możliwość zrywania szyszek z drabiny lub specjalnej platformy.
W ten sposób udało się zebrać 6,5 tony szyszek, które poddane specjalnemu zabiegowi wyłuszczania wydadzą ok. 100 kg nasion. Z takiej ilości można wyhodować ok. 5 000 000 sadzonek i posadzić ok. 500 hektarów lasu!