Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona lasu w nadleśnictwie

Lasy nadleśnictwa położone są w strefie umiarkowanego zagrożenia przez czynniki chorobowe i szkodniki. Do czynników wpływających ujemnie na zdrowotność lasu należą emisje pyłów i gazów z pobliskiego Wrocławia.  Istotne szkody w naszych lasach powodują niektóre gatunki owadów. W ostatnich latach na terenie Nadleśnictwa Syców wzrosło zagrożenie ze strony chrabąszcza majowego i zwójki zieloneczki, zwłaszcza na terenie obrębu Rychtal. Problematycznym gatunkiem jest także brudnica mniszka. W celu prognozowania zagrożeń ze strony tego motyla, na początku lipca, wykładane są specjalne lejkowate pułapki. Od 2018 roku szkodnikiem wtórnym, który stanowi najistotniejszy problem nadleśnictwa w drzewostanach sosnowych jest kornik ostrozębny Ips acuminatus. Szkodnik ten pojawia się przede wszystkim w drzewostanach osłabionych długotrwałymi suszami, szkodami po wiatrach, a także chorobą zamierania pędów sosny wywołanej przez Sphaeropsis sapinea.

Opryski powierzchni leśnych są prowadzone wyłącznie w przypadkach zagrożenia trwałości lasu. Poprzedzone są one konsultacjami społecznymi. Zgodnie z polityką certyfikacji FSC nie stosuje się niebezpiecznych dla środowiska pestycydów.

Guniak czerwczyk - pędraki powodują szkody w szkółkach i uprawach. Fot. M. Zapart

Szkody łowieckie wyrządzają głównie jelenie, sarny i daniele.  W celu zabezpieczenia przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę, odnowione lasy są grodzone specjalną siatką, którą usuwa się po wyrośnięciu drzewek na odpowiednią wysokość. Aby uniknąć grodzenia zbyt dużej liczby powierzchni, stosuje się również indywidualne zabezpieczanie repelentami i pakułami.

Nadleśnictwo Syców uczestniczy w programie "Małej Retencji Wodnej". Jego realizacja polega na budowie małych zbiorników oraz spowalnianiu odpływu wody z lasu i zahamowaniu postępującego obniżenia poziomu wód gruntowych. Powstałe zbiorniki w ciągu kilku lat zostają zasiedlone przez rozmaite gatunki roślin i zwierząt, znacznie wzbogacając bioróżnorodność.

W celu osiągnięcia zgodności ze standardami FSC na terenie Nadleśnictwa Syców zostały wyznaczone lasy o wysokiej wartości. Obszary te są desygnowane jako „Lasy o szczególnych walorach przyrodniczych w Polsce (HCVF)". Na obszarach tych działania gospodarcze będą dostosowane do wymogów ochrony wartości takich lasów. Zaliczono je do następujących kategorii:

HCVF 1 – lasy w rezerwatach przyrody oraz ostoje zagrożonych i ginących gatunków,

HCVF 3 – ekosystemy rzadkie i zagrożone w skali Europy oraz siedliska priorytetowe, 

HCVF 4 lasy wodochronne i glebochronne, 

HCVF 6 – lasy kluczowe dla tożsamości kulturowej lokalnych społeczności: cmentarze, grodziska, parki podworskie, pomniki przyrody, arboretum, mogiły i miejsca pamięci narodowej.

Zgodnie z wymogami Krajowego Standardu Odpowiedzialnej Gospodarki leśnej FSC w Polsce FSC-NSTD-FM-PL w ramach kryterium 6.4, wyznaczono ekosystemy reprezentatywne. Powierzchnie te nie będą objęte zabiegami gospodarczymi, poza niezbędnymi działaniami podnoszącymi walory przyrodnicze służącymi ich zachowaniu.

W  skład stref ochronnych i powierzchni ochronnych oraz „ekosystemów reprezentatywnych", wyznaczone zostały obszary rezerwatów przyrody, użytków ekologicznych, stref ochrony całorocznej  zwierząt, wybrane siedliska przyrodnicze   w stanie B i C, grunty pozostawione do naturalnej sukcesji, kępy ekologiczne, drzewostany zachowawcze i WDN, oraz miejsca występowania gatunków chronionych.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Już czas na przywrócenie mokradeł!

Już czas na przywrócenie mokradeł!

Bagno wciąga. Tak można by podsumować wiele aspektów związanych z mokradłami. Są to niezwykłe obszary, których rola w obecnych czasach stała się wręcz nieoceniona. Filtrują wodę opadową, zmniejszają ryzyko powodzi, są przebogate pod względem bioróżnorodności, a dodatkowo stanowią naturalny olbrzymi magazyn dwutlenku węgla. Dlatego 2 lutego obchodzimy Światowy Dzień Mokradeł, który został ustanowiony przez ONZ w 1997 roku.

2 lutego to nie przypadkowa data, jako że jest to rocznica podpisania w 1971 r. Konwencji o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwanej konwencją ramsarską.

Światowy Dzień Mokradeł - materiały

Mokradła mają różne definicje, ale ważną ich cechą jest rola w retencjonowaniu wody. To naturalne systemy gromadzące wodę, która magazynowana jest w okresach wilgotnych, by potem z powrotem mogła zostać powoli uwolniona do środowiska, gdy przyjdzie susza.

"W języku polskim istnieje wiele określeń na podmokłe tereny. Mówi się o nich bagno, torfowisko, moczar, trzęsawisko, grzęzawisko. W przeszłości z uwagi na ich niedostępność i ryzyko, z jakim wiązało się wędrowanie po nich, były traktowane jako siedziby złych duchów. Dzisiaj mówimy, że na mokradłach kwitnie życie"-informuje Ada Bończyk z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu.

Warto pamiętać, że wysychające torfowisko to nie tylko zagłada wielu gatunków roślin i zwierząt, ale również emisja zgromadzonego w nim dwutlenku węgla, jednej z przyczyn ocieplania się klimatu.

Zdjęcie przedstawia podmokły las pokryty śniegiem na terenie Nadleśnictwa Taczanów. Fot. Piotr Dobosz (RDLP w Poznaniu).

Ocenia się, że w torfowiskach zmagazynowane jest ok. 35 mld m3 wody, czyli dwukrotnie więcej niż we wszystkich polskich jeziorach (gromadzą one ok. 17 mld m3).

Co robimy?

Leśnicy podejmują szereg działań, aby trzymać poziom wody. Jednym z nich jest renaturyzacja mokradeł. Zacznijmy od wyjaśnienia definicji renaturyzacji, jest to proces przywracania do dobrego stanu wodnego mokradeł, które w przeszłości zostały osuszone.

Co robimy, aby ten proces zapoczątkować?

• budujemy progi piętrzące,

• odmulamy i oczyszczamy rowy, doprowadzające wodę do zbiorników retencyjnych,

• budujemy zastawki.

„Od ponad 30 lat Lasy Państwowe realizują Projekt Małej Retencji Nizinnej. Tylko Nadleśnictwa dyrekcji poznańskiej w trzech edycjach wydadzą na niego łącznie 55 mln złotych. W efekcie planujemy zatrzymać 2 mln wody, co równa się liczbie 769 basenów olimpijskich. Jako pierwsza dyrekcja LP w Polsce uzyskaliśmy też dofinansowanie na renaturyzację mokradeł z Funduszy Norweskich i EOG. Spowoduje to zwiększenie retencji gruntowej, czyli ilości wody zatrzymanej w środowisku podziemnym. Tym samym podniesie się poziom wody, a następnie pojawią się rośliny właściwe dla siedlisk podmokłych i ptactwo wodno-błotne. To właśnie nasz przyrodniczy cel”- przypomina dr inż. Andrzej Konieczny, dyrektor RDLP w Poznaniu.

Co daje nam mała retencja w lasach:

  • poprawę uwilgotnienia siedlisk leśnych poprzez podniesienie lustra wody gruntowej na terenach bezpośrednio przyległych do zbiornika lub urządzenia piętrzącego,
  • zamianę szybkiego odpływu wód powierzchniowych z terenu lasu na spowolniony odpływ gruntowy,
  • urozmaicenie i wzbogacenie środowiska leśnego,
  • zapewnienie wody dla zwierzyny leśnej, ptactwa i owadów, co w konsekwencji sprzyja zwiększeniu biologicznej odporności lasów,
  • zapewnienie wody dla ochrony przeciwpożarowej,
  • zapewnienie wody dla celów gospodarczych, do nawodnień deszczownianych i do hodowli ryb,
  • stworzenie warunków do rekreacji i wypoczynku.

Kwitnące życie

Z terenami podmokłymi i mokradłami związane jest wiele rzadkich gatunków roślin i zwierząt występujących na terenie lasów naszej dyrekcji. Dbając o zachowanie takich miejsc i pilnując, by nie zabrakło w nich wody, staramy się wspierać ich populacje.

Tak było w przypadku strzebli błotnej. Małej i niepozornej rybki, która jest gatunkiem silnie zagrożonym wyginięciem, a której stanowisko znajduje się na terenie Nadleśnictwa Grodzisk. Zamieszkuje niewielkie zbiorniki powstałe po wydobyciu torfu na obszarze Natura 2000 o wdzięcznej nazwie „Barłożnia Wolsztyńska”. Kilka lat temu w wyniku upalnego suchego lata zbiornik właściwie wysechł. Szybka reakcja leśników polegająca na odłowieniu rybek, a następnie pogłębieniu zbiorników i uzupełnieniu w nich wody pozwoliła ocalić strzeble.

Zdjęcie przedstawia ryby strzebli błotnej w płytkiej wodzie. Fot. Archiwum Nadleśnictwa Grodzisk.

Z kolei Nadleśnictwo Karczma Borowa nieustannie monitoruje rezerwaty chroniące żółwia błotnego, jedyny taki gatunek występujący naturalnie w naszym kraju. Na terenie ostoi obserwuje się stan siedlisk i sytuacji wodnej, by zapewnić bezpieczeństwo kilkunastu mieszkających tam gadów. Z końcem poprzedniego roku powstał tam nowy 135 ha rezerwat „Czarne Doły”, który zwiększy obszar chroniący żyjącą tam populację żółwi.

Realizowana przez nas mała retencja uwzględnia też potrzeby ptaków. W Nadleśnictwie Antonin przebudowaliśmy zbiornik Wydymacz i utworzyliśmy wypłycenia, które będą bezpiecznym przystankiem dla nich w trakcie corocznych wędrówek.