Wydawca treści
Mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych
Leśnictwo Widawa
Leśnictwo Widawa
Leśnictwo Dobra
Leśnictwo Dobra
Leśnictwo Sadogóra
Leśnictwo Sadogóra
Nadleśnictwo Syców w ramach realizacji projektu "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych" współfinansowanego ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko realizuje natępujących 5 zadań:
- Odbudowa zbiornika retencyjnego wraz z urządzeniami związanymi z jego funkcjonowaniem na terenie leśnictwa Dobra
- Odbudowa zbiornika retencyjnego wraz z urządzeniami związanymi z jego funkcjonowaniem na terenie leśnictwa Sadogóra
- Odbudowa zbiornika retencyjnego wraz z urządzeniami związanymi z jego funkcjonowaniem na terenie leśnictwa Komorów (obecnie Leśnictwo Widawa) 100 f
- Odbudowa zbiornika retencyjnego wraz z urządzeniami związanymi z jego funkcjonowaniem na terenie leśnictwa Komorów (obecnie Leśnictwo Widawa) 112 f
- Odbudowa zbiornika retencyjnego wraz z urządzeniami związanymi z jego funkcjonowaniem na terenie leśnictwa Komorów (obecnie Leśnictwo Widawa) 112 i
Na dzień dzisiejszy zostały zakończone 4 zadania w leśnictwach Dobra, Sadogóra, Widawa – 2 zbiorniki. Planowany termin zakończenia ostatniego zbiornika w leśnictwie Widawa to 30.09.2021 r.
Realizowane inwestycje zakładają kompleksowe zagospodarowanie terenu pod kątem adaptacji obiektów małej retencji celem pełnienia funkcji retencyjnych
i przeciwpowodziowych.
Prace polegały na:
- rozbiórce istniejących przepustów, mnichów,
- usunięciu zbędnej roślinności,
- zdjęciu warstwy humusu,
- odmuleniu dna i ukształtowaniu czaszy zbiorników,
- wyprofilowaniu i ukształtowaniu skarp zbiorników,
- wykonaniu przegłębień,
- wykonaniu wysp,
- wykonaniu zejść dla zwierząt ubezpieczonych narzutem kamiennym,
- wykonaniu nowych przepustów, urządzeń piętrzących, brudu,
- wykonaniu dróg na skarpach czołowych,
- odmuleniu dopływów i odpływów do zbiorników,
- zagospodarowaniu terenu wokół zbiorników.
Całkowity koszt realizacji wykonania robót budowlanych to ok 800 tys. złotych netto.
Kwota dofinansowania - 85% kosztów kwalifikowanych.
Wychodząc naprzeciw niepożądanym skutkom przyspieszonego spływu wód powierzchniowych mamy nadzieję, że powyższe działania przyniosą korzyści w postaci zwiększenia zasobności w wodę siedlisk leśnych, a także odtworzenia ekosystemów wodno-błotnych.
Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych
Nadleśnictwo Syców po raz drugi przystąpiło do programu współfinansowanego ze środków UE w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Nazwa projektu: Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych. Planowany okres realizacji: 2016-2022 r. Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych. Podejmowane działania będą ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.
Cel główny projektu zostanie osiągnięty poprzez realizację kompleksowych działań polegających na zabezpieczeniu lasów przed kluczowymi zagrożeniami związanymi ze zmianami klimatycznymi. Obejmą one rozwój systemów małej retencji oraz przeciwdziałanie nadmiernej erozji wodnej na terenach nizinnych. W ramach projektu będą realizowane inwestycje związane z: budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania zbiorników małej retencji, wraz z niezbędną infrastrukturą umożliwiającą czerpanie wody do celów przeciwpożarowych przez jednostki PSP; budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania małych urządzeń piętrzących w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych oraz ochrony gleb torfowych; adaptacją istniejących systemów melioracyjnych do pełnienia funkcji retencyjnych z zachowaniem drożności cieku dla ryb; zabezpieczeniem obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej, związanej z gwałtownymi opadami; przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów). Projekt wykorzystuje kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne.
Planowane są w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji budowane z zastosowaniem materiałów naturalnych. Wybierane technologie mają być przyjazne dla naturalnego środowiska przyrodniczego. Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie zretencjonowanie 2,1 mln m³ wody.
Wartości projektu: planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi 234 670 000,00 zł maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 170 000 000,00 zł maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich wynosi 144 500 000,00 zł. Zakres rzeczowy i finansowy realizowany przez Nadleśnictwo Syców: liczba obiektów małej retencji – 5; leśnictwa Dobra, Komorów, Sadogóra, wskaźnik rezultatu zwiększenia objętości retencjonowanej wody – 10038 m3, szacunkowa wartość wydatków kwalifikowanych – 610000,00 zł.
W załączeniu przykładowe zdjęcia niektórych obiektów małej retencji nizinnej z poprzedniego POIiŚ w postaci zbiorników retencyjnych i zastawki piętrzącej na cieku jako retencji korytowej.
Mała retencja nizinna 2007-2013
W latach 2007-2013 został zrealizowany projekt pt.: „Zwiększenie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych".
Projekt objął swoim zasięgiem ekosystemy nizinne całego kraju. Uczestniczyło w nim 176 nadleśnictw z terenu 17 Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych. Projekt zrealizowano w ramach III priorytetu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej – Funduszu Spójności.
Głównym celem zadania były budowa nowych, odbudowa starych obiektów retencjonujących lub piętrzących wodę, wyrównanie i spowalnianie spływu wód powierzchniowych oraz wezbraniowych. W ramach tegoż projektu nadleśnictwo zrealizowało 54 obiekty, w tym odtworzyło 8 zbiorników retencyjnych oraz wybudowało 1 nowy obiekt. Objętość zretencjonowanej wody wyniosła 56 093 m³. Wszystkie zadania zrealizowano zgodnie z ustawą Prawo Zamówień Publicznych. W wyniku przeprowadzonych przetargów Nadleśnictwo Syców uzyskało w stosunku do zaplanowanych wydatków spore oszczędności, które z powodzeniem wykorzystało podczas realizacji odbudowy zniszczonej infrastruktury drogowej.
Najnowsze aktualności
Trwa akcja "Stroisz"
Trwa akcja "Stroisz"
Październik i listopad to okres wytężonej pracy Straży Leśnej – trwa akcja „Stroisz”. Wiąże się to z dniem Wszystkich Świętych i nasilonymi w tym okresie kradzieżami stroiszu. Tradycja zdobienia grobów wiązankami na bazie stroiszu jodłowego ma negatywne konsekwencje dla lasu. Nadal duża część oferowanych na rynku gałązek jodłowych pozyskiwana jest nielegalnie. W tym okresie niszczone są również inne rośliny, w tym chronione mchy, z których robione są ozdobne kompozycje na groby.
Szczególnie teraz, przed dniem Wszystkich Świętych proceder kradzieży stroiszu przybiera na sile, drugi szczyt aktywności złodziei przypada na okres przed Bożym Narodzeniem. Niestety także o innych porach roku notowane są przypadki kradzieży stroiszu. Leśnicy stale apelują o świadome kupowanie wieńców i wiązanek oraz innych elementów dekoracyjnych na bazie stroiszu, tak by nie przyczyniać się do szkód w lasach.
Złodzieje stroiszu niszczą przede wszystkim młode jodełki, często ogołacając je z niemal wszystkich gałązek. Tak uszkodzone drzewko w najlepszym razie będzie się regenerować przez kilka sezonów, jednak często z braku aparatu asymilacyjnego obumiera. Proceder ten jest szczególnie dotkliwy dla jodłowych młodników w lasach świętokrzyskich, małopolskich i podkarpackich, gdzie jodła występuje pospolicie. Oznacza to, że większość nielegalnie pozyskanego stroiszu w Polsce pochodzi właśnie z wymienionych regionów, w pozostałych bowiem ten gatunek drzew jest rzadki lub nie występuje wcale.
Jodła występuje w składzie drzewostanów niemal całej RDLP w Radomiu. Zajmuje 10% powierzchni, a złożone strukturalnie, wielopiętrowe drzewostany, w których panuje jodła, są liczne zwłaszcza w Górach Świętokrzyskich. Udział jodły na terenie nadleśnictw położonych w Puszczy Świętokrzyskiej przekracza 26% i w dużej mierze odnawia się ona tu naturalnie. Niestety w tych lasach szkody wyrządzane co roku przez złodziei stroiszu są bardzo częste.
Nielegalne pozyskanie stroiszu jest wykroczeniem z art. 148 kodeksu wykroczeń i jest zagrożone mandatem w wysokości do 500 zł, a dodatkowo w przypadku skierowania sprawy do sądu może zostać orzeczona nawiązka do wysokości 500 zł. Strażnicy leśni mogą też zastosować art. 153 kodeksu wykroczeń w przypadku zbioru mchu, kara wynosi wtedy do 250 zł. Na terenie RDLP w Poznaniu kradzieże gałęzi do celów dekoracyjnych są na szczęście rzadkością. W 2021 roku Straż Leśna ujawniła 5 takich przypadków. Strażnicy leśni poznańskiej dyrekcji Lasów Państwowych dużo częściej mają do czynienia z nielegalnymi wjazdami do lasu, śmieceniem, czy też wzniecaniem ognia w miejscach zabronionych. - mówi Sławomir Kaczkowski Inspektor Straży Leśnej RDLP w Poznaniu.
Przypadki kradzieży gałęzi jodłowych zdarzają się jednak też na Mazowszu, na przykład w Puszczy Kozienickiej. Tu udział jodły wynosi nieco ponad 3% i rośnie – leśnicy wzbogacają skład gatunkowy drzewostanów sadząc ją pod osłoną, a tam, gdzie jodła jest już w składzie inicjują odnowienie naturalne. Obraz sosnowych lasów podbitych jodłowymi podrostami, tu i ówdzie przedostającymi się do górnego piętra drzewostanu, jest charakterystyczny dla żyźniejszych fragmentów tego terenu. Szczególnie dotkliwe są przypadki dewastacji drzewostanów jodłowych w miejscach, gdzie została ona podsadzona z myślą o przebudowie drzewostanów, tak by były one odporniejsze i bardziej różnorodne.
Jeden metr przestrzenny stroiszu jodłowego to zwykle ok. 600 do 1000 gałązek! By przygotować taką partię jedliny, złodzieje niszczą nawet kilkanaście arów gęstego odnowienia jodłowego. Dzieje się tak pomimo oferty sprzedaży stroiszu przez większość jednostek Lasów Państwowych na południu kraju. W wielu nadleśnictwach celowo planuje się zabiegi hodowlane w drzewostanach jodłowych na okres przedświąteczny. Okazuje się jednak, że dla odbiorców hurtowych korzystniejszy jest zakup gałązek pozyskiwanych z najmłodszych drzewek cechujących się delikatniejszymi gałązkami, których znacznie więcej mieści się w metrze przestrzennym niż z gałęzi starszych drzew wycinanych legalnie w ramach zabiegów hodowlanych.
Przeciwdziałając szkodom w okresie przed Wszystkimi Świętymi oraz przed świętami Bożego Narodzenia leśnicy prowadzą całodobowe patrole w okolicach narażonych na kradzieże. W tym okresie intensywna jest też współpraca z jednostkami policji, straży miejskiej, straży łowieckiej, straży rybackiej i inspekcją transportu drogowego, która realizowana jest na podstawie podpisanych ramowych porozumień. Organizowane są wspólne akcje i patrole, w tym skierowane głównie na kontrolę punktów sprzedaży stroiszu pod kątem posiadania dokumentów potwierdzających legalność pochodzenia oferowanego towaru.
Mimo nagłaśniania problemu Straż Leśna stwierdza corocznie kilkadziesiąt przypadków nielegalnego pozyskiwania gałązek. Strażnicy dla wykrycia sprawców niszczenia odnowień jodłowych posługują się również urządzeniami służącymi do monitoringu wizyjnego (kamery, fotopułapki). Przestępcy ujęci na gorącym uczynku muszą się liczyć z karami. Mandat za kradzież stroiszu wynosi do 500 zł, sprawy często są także kierowane do sądu.
W 2021 roku na terenie nadleśnictw RDLP w Radomiu odnotowano 65 przypadków, a w 2020 roku 67 przypadków kradzieży stroiszu.
Kupując wiązankę lub wieniec na grób swoich bliskich, czy inne ozdoby na bazie roślin leśnych, warto zapytać o pochodzenie gałązek i innych elementów, z których została zrobiona. Uczciwy nabywca otrzymuje w nadleśnictwie odpowiedni dokument potwierdzający legalność zakupu.
