Wydawca treści
Mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych
Leśnictwo Widawa
Leśnictwo Widawa
Leśnictwo Dobra
Leśnictwo Dobra
Leśnictwo Sadogóra
Leśnictwo Sadogóra
Nadleśnictwo Syców w ramach realizacji projektu "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych" współfinansowanego ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko realizuje natępujących 5 zadań:
- Odbudowa zbiornika retencyjnego wraz z urządzeniami związanymi z jego funkcjonowaniem na terenie leśnictwa Dobra
- Odbudowa zbiornika retencyjnego wraz z urządzeniami związanymi z jego funkcjonowaniem na terenie leśnictwa Sadogóra
- Odbudowa zbiornika retencyjnego wraz z urządzeniami związanymi z jego funkcjonowaniem na terenie leśnictwa Komorów (obecnie Leśnictwo Widawa) 100 f
- Odbudowa zbiornika retencyjnego wraz z urządzeniami związanymi z jego funkcjonowaniem na terenie leśnictwa Komorów (obecnie Leśnictwo Widawa) 112 f
- Odbudowa zbiornika retencyjnego wraz z urządzeniami związanymi z jego funkcjonowaniem na terenie leśnictwa Komorów (obecnie Leśnictwo Widawa) 112 i
Na dzień dzisiejszy zostały zakończone 4 zadania w leśnictwach Dobra, Sadogóra, Widawa – 2 zbiorniki. Planowany termin zakończenia ostatniego zbiornika w leśnictwie Widawa to 30.09.2021 r.
Realizowane inwestycje zakładają kompleksowe zagospodarowanie terenu pod kątem adaptacji obiektów małej retencji celem pełnienia funkcji retencyjnych
i przeciwpowodziowych.
Prace polegały na:
- rozbiórce istniejących przepustów, mnichów,
- usunięciu zbędnej roślinności,
- zdjęciu warstwy humusu,
- odmuleniu dna i ukształtowaniu czaszy zbiorników,
- wyprofilowaniu i ukształtowaniu skarp zbiorników,
- wykonaniu przegłębień,
- wykonaniu wysp,
- wykonaniu zejść dla zwierząt ubezpieczonych narzutem kamiennym,
- wykonaniu nowych przepustów, urządzeń piętrzących, brudu,
- wykonaniu dróg na skarpach czołowych,
- odmuleniu dopływów i odpływów do zbiorników,
- zagospodarowaniu terenu wokół zbiorników.
Całkowity koszt realizacji wykonania robót budowlanych to ok 800 tys. złotych netto.
Kwota dofinansowania - 85% kosztów kwalifikowanych.
Wychodząc naprzeciw niepożądanym skutkom przyspieszonego spływu wód powierzchniowych mamy nadzieję, że powyższe działania przyniosą korzyści w postaci zwiększenia zasobności w wodę siedlisk leśnych, a także odtworzenia ekosystemów wodno-błotnych.
Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych
Nadleśnictwo Syców po raz drugi przystąpiło do programu współfinansowanego ze środków UE w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Nazwa projektu: Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych. Planowany okres realizacji: 2016-2022 r. Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w nizinnych ekosystemach leśnych. Podejmowane działania będą ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.
Cel główny projektu zostanie osiągnięty poprzez realizację kompleksowych działań polegających na zabezpieczeniu lasów przed kluczowymi zagrożeniami związanymi ze zmianami klimatycznymi. Obejmą one rozwój systemów małej retencji oraz przeciwdziałanie nadmiernej erozji wodnej na terenach nizinnych. W ramach projektu będą realizowane inwestycje związane z: budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania zbiorników małej retencji, wraz z niezbędną infrastrukturą umożliwiającą czerpanie wody do celów przeciwpożarowych przez jednostki PSP; budową, przebudową, odbudową i poprawą funkcjonowania małych urządzeń piętrzących w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych oraz ochrony gleb torfowych; adaptacją istniejących systemów melioracyjnych do pełnienia funkcji retencyjnych z zachowaniem drożności cieku dla ryb; zabezpieczeniem obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej, związanej z gwałtownymi opadami; przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów). Projekt wykorzystuje kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne.
Planowane są w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji budowane z zastosowaniem materiałów naturalnych. Wybierane technologie mają być przyjazne dla naturalnego środowiska przyrodniczego. Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie zretencjonowanie 2,1 mln m³ wody.
Wartości projektu: planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi 234 670 000,00 zł maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 170 000 000,00 zł maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich wynosi 144 500 000,00 zł. Zakres rzeczowy i finansowy realizowany przez Nadleśnictwo Syców: liczba obiektów małej retencji – 5; leśnictwa Dobra, Komorów, Sadogóra, wskaźnik rezultatu zwiększenia objętości retencjonowanej wody – 10038 m3, szacunkowa wartość wydatków kwalifikowanych – 610000,00 zł.
W załączeniu przykładowe zdjęcia niektórych obiektów małej retencji nizinnej z poprzedniego POIiŚ w postaci zbiorników retencyjnych i zastawki piętrzącej na cieku jako retencji korytowej.
Mała retencja nizinna 2007-2013
W latach 2007-2013 został zrealizowany projekt pt.: „Zwiększenie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych".
Projekt objął swoim zasięgiem ekosystemy nizinne całego kraju. Uczestniczyło w nim 176 nadleśnictw z terenu 17 Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych. Projekt zrealizowano w ramach III priorytetu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej – Funduszu Spójności.
Głównym celem zadania były budowa nowych, odbudowa starych obiektów retencjonujących lub piętrzących wodę, wyrównanie i spowalnianie spływu wód powierzchniowych oraz wezbraniowych. W ramach tegoż projektu nadleśnictwo zrealizowało 54 obiekty, w tym odtworzyło 8 zbiorników retencyjnych oraz wybudowało 1 nowy obiekt. Objętość zretencjonowanej wody wyniosła 56 093 m³. Wszystkie zadania zrealizowano zgodnie z ustawą Prawo Zamówień Publicznych. W wyniku przeprowadzonych przetargów Nadleśnictwo Syców uzyskało w stosunku do zaplanowanych wydatków spore oszczędności, które z powodzeniem wykorzystało podczas realizacji odbudowy zniszczonej infrastruktury drogowej.
Najnowsze aktualności
Ratujemy mokradła
Ratujemy mokradła
Inwestując w infrastrukturę hydrotechniczną, chcemy zatrzymywać wodę w lasach. Projekt „Mokradła" jest odpowiedzią na pogarszającą się w Wielkopolsce sytuację wodą. Przez najbliższe 3 lata łącznie zrealizujemy 127 działań, by walczyć z suszą i stepowieniem mokradeł.
Leśnicy podejmują szereg działań, aby trzymać poziom wody. Jednym z nich jest renaturyzacja mokradeł. Zacznijmy od wyjaśnienia definicji renaturyzacji, jest to proces przywracania do dobrego stanu wodnego terenów, które w przeszłości zostały osuszone.
Co robimy, aby ten proces zapoczątkować ?
• budujemy progi piętrzące
• odmulamy i oczyszczamy rowy, doprowadzające wodę do zbiorników retencyjnych
• budujemy zastawki
Powoduje to zwiększanie się retencji gruntowej, czyli ilości wody zatrzymanej w środowisku podziemnym. Tym samym podnosi się poziom wody, a następnie pojawiają się rośliny właściwe dla siedlisk podmokłych i ptactwo wodno-błotne. To właśnie nasz cel!
Warsztaty Wodne
Mimo zrealizowania już dwóch projektów Małej Retencji Nizinnej i rozpoczęcia trzeciego, nie spoczywamy na laurach. Chcąc jeszcze lepiej zapoznać się z możliwościami małej retencji i sprawdzić, jak tego typu projekty realizowane są w praktyce pod koniec października br. Wydział Infrastruktury Leśnej RDLP w Poznaniu, we współpracy z Nadleśnictwem Antonin i Jarocin zorganizował warsztaty wodne. Stały się one platformą do wymiany doświadczeń na temat przeciwdziałania zmianom klimatu dzięki retencjnowaniu wody. Będąc w terenie pracownicy Nadleśnictw i RDLP w Poznaniu mogli obejrzeć przykłady zrealizowanych projektów i ich efekty w środowisku leśnym.
Na terenie Nadleśnictwa Jarocin grupa zapoznała się z zakończonym projektem odbudowy zbiornika Zdrój. Debatowano nad korzyściami wynikającymi z istnienia zbiornika bocznego (zasilająca go rzeka Lipinka płynie obok), metodami przebudowy istniejących budowli, czy ich praktycznym zastosowaniom. Nie bez znaczenia były walory przyrodnicze, uzyskane dzięki zróżnicowaniu głębokości dna zbiornika oraz utworzeniu wyspy. W ten sposób powstały idealne warunki do rozwoju płazów, ptaków, owadów i roślin wodnych.
Następnie na terenie Nadleśnictwa Antonin uczestnicy przekonali się, jak pogodzić działania retencyjne z ochroną przyrody. Dowiedzieli się również, że małym nakładem sił można zrobić coś dobrego, choć należy uważać, by dobre chęci nie przyniosły wręcz odwrotnych skutków.
Kolejnym przystankiem był zbiornik Wydymacz utworzony w ramach przebudowy istniejącego wcześniej w tym miejscu stawu. Tam uczestnicy warsztatów zapoznali się z możliwościami łączenia retencji wody z ochroną przyrody. Poprawienie sytuacji wodnej na tym terenie wpływa pozytywnie na otaczające go olsy i grądy. Stworzone w zbiorniku wypłycenia to atrakcyjny przystanek dla ptaków, takich jak siewkowate. Mogą tam w spokoju odpocząć podczas przelotów. Zastosowane tu urządzenie w postaci klapy zwrotnej na ujściu ze zbiornika umożliwia odpływ jedynie, gdy w rowie poniżej nie ma wody. Z kolei połączenie z Kanałem Helenowskim pozwala na odpływ nadmiaru wody, który może powstać podczas bardzo obfitych opadów.
Wystarczyły 3 drewniano-kamienne budowle piętrzące (2 progi i zastawka), by w ciągu jednego roku odtworzyć Mokradło Żabiniec. Dzięki przemyślanemu projektowi i skutecznemu gospodarowaniu wodą udało się stworzyć dom dla licznych gatunków o powierzchni 5,5 boisk piłkarskich. Mokradło jest domem dla ptaków i płazów, a jednocześnie zapewnia stały poziom wód gruntowych w otaczających je lasach.
Przed nami wciąż wiele pracy, ale każdy kolejny krok przybliża nas do poprawy sytuacji wodnej w naszym regionie.
Projekt "Mokradła",w którym udział bierze 16 Nadleśnictw z terenów RDLP w Poznaniu realizowany jest ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 (Fundusze Norweskie i EOG).