Wydawca treści Wydawca treści

Leśny Kompleks Promocyjny Lasy Rychtalskie

Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Rychtalskie" został utworzony 1 lipca 1996 roku. Położony jest w południowej części Wielkopolski i rozciąga się pomiędzy Ostrowem Wielkopolskim, Kluczborkiem, Oleśnicą i Wieruszowem.

LKP „Lasy Rychtalskie" swoją nazwę zawdzięczają znanej i cenionej grupie populacji sosny pospolitej występującej na terenie obrębu gospodarczego Rychtal w Nadleśnictwie Syców. Tego typu populacje gatunków o swoistych cechach dzięki przystosowaniu się do specyficznych warunków siedliskowych nazywamy ekotypami. Już w okresie międzywojennym prowadzono badania nad pochodzeniem naszej sosny. Uzyskane wyniki potwierdziły jej szczególną wartość co doprowadziło do wyłączenia części terenu z użytkowania rębnego.

Leśny dukt. Fot. M. Zapart

Walory przyrodnicze terenów nadleśnictw Syców i Antonin, wysoka lesistość i poziom bioróżnorodności oraz ciekawe położenie geograficzne utwierdziły leśników w przekonaniu o konieczności powołania Leśnego Kompleksu Promocyjnego. Dziś w jego skład wchodzi sześć rezerwatów przyrody oraz jeden rezerwat archeologiczny. Za pomniki przyrody uznano 148 drzew. W fazie projektu znajdują się kolejne formy ochrony przyrody. Tutejsze lasy to ostoja wielu przyrodniczych perełek takich jak m.in. długosz królewski, rosiczka okrągłolistna, widłaki, paprotnica krucha, gwiazdnica długolistna, fiołek torfowy, chrobotki czy storczyki.

Lasy Rychtalskie to miejsce o szczególnych walorach turystycznych. Tutejsze lasy oferują sieć ścieżek pieszych, rowerowych a nawet konnych. Część kompleksu wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy, słynącego z wyjątkowego na skalę świata bogactwa ptaków i bezkręgowców oraz największej w Europie sieci stawów rybnych.

Ścieżka rowerowa. Fot. M. Zapart

LKP spełnia funkcje edukacyjne. Od 1998 roku lekcje o lesie i jego mieszkańcach prowadzone są w Klasie Leśnej przy arboretum w Laskach. Znajduje się tam również bursa studencka umożliwiająca pobyt uczniów, studentów i pracowników lasów podczas realizacji szkoleń i projektów. Edukacji ekologicznej w Nadleśnictwie Syców służy również powołane w 1993 r. Arboretum Leśne im. Prof. Dr. Stefana Białoboka. Znajduje się tutaj obiekt do prowadzenia zajęć oraz ścieżka przyrodnicza. Owocem współpracy nadleśnictw i szkół są liczne zajęcia terenowe z leśnikami dające możliwość poznania świata roślin i zwierząt.

Arboretum Leśne w Stradomi słynie również z wielu osiągnięć w dziedzinie zachowania leśnych zasobów genowych. Jednostka bierze udział w działaniach mających na celu zwiększanie różnorodności biologicznej polskich biocenoz. Biorąc pod uwagę założenia, że 65% występujących w Polsce gatunków roślin i zwierząt jest związanych z ekosystemami leśnymi można dostrzec znaczenie działalności tej, i podobnych jednostek dla naszej rodzimej przyrody.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Leśnicy w Powstaniu Wielkopolskim

Leśnicy w Powstaniu Wielkopolskim

27 grudnia Wielkopolska wspomina swych bohaterskich powstańców, którzy 104 lata temu wywalczyli powrót jej ziem do nowo odrodzonej Polski. Od zeszłego roku dzień ten zyskał status Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Z tej okazji pragniemy przywołać nazwiska leśników, którzy również stanęli wtedy do walki i przyczynili się do tej jednej z zaledwie kilku naszych narodowych wiktorii powstańczych.

104 lata temu do walki poszła wiara spod Poznania, spod Kościana, spod Szamotuł, spod prasłowiańskiej Kruszwicy, z ziemi średzkiej, gostyńskiej, wągrowieckiej i międzychodzkiej. Poszli ojcowie i synowie, bracia i kuzyni, szwagrowie, koledzy z pracy i sąsiedzi, młodzi i starzy. Poszli chłopi i robotnicy, szewcy i krawcy, rzemieślnicy, urzędnicy i harcerze. 

Poszli i zwyciężyli, Wielkopolanie, którzy w godzinach próby okazali się wielcy, dumni, bohaterscy, niezłomni. Było to zwycięstwo zwykłych, prostych ludzi, którzy przypięli do czapki polskiego orła, a swoją krwią zapisali najpiękniejsze karty naszej historii.

Grafika przedstawia fragment okładki komiksu o leśnikach walczących w Powstaniu Wielkopolskim.

Wśród ochotników walczących w Powstaniu Wielkopolskim nie zabrakło leśników i robotników leśnych. W trakcie działań zbrojnych las i leśnicy niejednokrotnie odgrywali pierwszoplanowe role. Leśnicy jako posiadacze dobrej broni myśliwskiej byli snajperami w oddziałach powstańczych i wraz z robotnikami leśnymi, z uwagi na doskonałą znajomość terenu byli przewodnikami. Często stawali na czele oddziałów powstańczych. Gościnne wielkopolskie leśniczówki, dawały schronienie walczącym na każdej linii frontu. 

Opierając się na publikacji prof. Władysława Chałupki pt. „Leśnicy w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919” możemy doliczyć się blisko 300 nazwisk. Część z nich była leśnikami już w momencie wybuchu powstania, pozostali znaleźli się na leśnej ścieżce już po zakończeniu walk. Dla większości była to nie pierwsza i nie ostatnia chwila, w której chwycili za broń.

Wielu z nich jest dzisiaj zapomnianych, niektórzy nigdy nie doczekali się podziękowania, a przecież byli to nasi dziadkowie i pradziadkowie. My leśnicy wielkopolscy jesteśmy z Was dumni! Pamiętamy!

Ich biografie różnią się czasem w detalach, ale można dostrzec tu wzór, który niejednokrotnie wymusiły na nich czasy, w jakich przyszło im żyć, ale i oddanie polskiej sprawie. Warto tu przypomnieć kilka nazwisk:

  • Stanisław Borczyński (1896-1951) pochodzący spod Ostrowa, już w gimnazjum włączył się w działania nielegalnego wtedy Towarzystwa Tomasza Zana, za co został wydalony ze szkoły. Trafił pod skrzydła nadleśniczego Władysława Wiewiórowskiego (również bohatera Powstania Wielkopolskiego, o którym już niejednokrotnie pisaliśmy), a gdy w 1918 wybuchły walki znalazł się w poznańskim sztabie jako telegrafista. Po zakończeniu powstania wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej i III Powstaniu Śląskim. W międzyczasie rozpoczął studia leśne, które ukończył w 1923 r. z tytułem inżyniera. II Wojna Światowa zastała go jako nadleśniczego w Czeszewie. Brał udział w kampanii wrześniowej w trakcie, której został ranny i trafił do niewoli. Zwolniony z obozu jenieckiego został wysiedlony do Generalnej Guberni. Po wojnie wrócił na stanowisko nadleśniczego w Czeszewie, a następnie pracował jako inspektor w Dyrekcji Lasów Państwowych. Zmarł w wieku 55 lat, zaledwie 6 lat po zakończeniu wojny.

 

  • Franciszek Górski (1876-1941) urodzony w Kórniku, po ukończeniu gimnazjum i zdaniu matury podjął pracę w lasach należących do Zamojyskich, a następnie u Skórzewskich pod Czerniejewem. Na początku XX wieku studiował leśnictwo w Tharandcie. Na polecenie Zygmunta Skórzewskiego wraz z początkiem Powstania Wielkopolskiego zorganizował w Czerniejewie kompanię ochotników, która następnie przeszła pod dowództwo pułkownika Kazimierza Grudzielskiego. Górski po zakończeniu powstania zarządzał lasami Skórzewskich aż do wybuchu II Wojny Światowej. Został aresztowany we wrześniu 1939 r. i zesłany do obozu w Mauthausen, gdzie zmarł w 1941 r.

 

  • Stanisław Suchocki (1900-1982) urodzony w Pleszewie, od stycznia 1919 r. uczestniczył w Powstaniu Wielkopolskim. Następnie jako ułan walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 15. Pułku Ułanów Poznańskich. Po zwolnieniu ze służby rozpoczął studia leśne na Uniwersytecie Poznańskim, które ukończył w 1924 r. Po 10 latach pracy objął stanowisko nadleśniczego w Skorzęcinie, gdzie pracował do wybuchu wojny. Brał udział w bitwie pod Bzurą i obronie Warszawy. Po zakończeniu kampanii wrześniowej wrócił do Skorzęcina, skąd został wysiedlony do Krakowa. Po wojnie udało mu się ponownie wrócić do nadleśnictwa, ale w wyniku różnych nacisków musiał wyjechać do Poznania.

 

Zachęcamy do lektury komiksu „Wolność w sercu lasu, czyli niebagatelna opowieść o pewnej Bagatelce” wydanego z okazji 100 rocznicy wybuchu powstania.

Źródło: Chałupka W. 2021 "Leśnicy w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919. Słownik biograficzny", Polskie Towarzystwo Leśne, Poznań