Wydawca treści Wydawca treści

Leśny Kompleks Promocyjny Lasy Rychtalskie

Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Rychtalskie" został utworzony 1 lipca 1996 roku. Położony jest w południowej części Wielkopolski i rozciąga się pomiędzy Ostrowem Wielkopolskim, Kluczborkiem, Oleśnicą i Wieruszowem.

LKP „Lasy Rychtalskie" swoją nazwę zawdzięczają znanej i cenionej grupie populacji sosny pospolitej występującej na terenie obrębu gospodarczego Rychtal w Nadleśnictwie Syców. Tego typu populacje gatunków o swoistych cechach dzięki przystosowaniu się do specyficznych warunków siedliskowych nazywamy ekotypami. Już w okresie międzywojennym prowadzono badania nad pochodzeniem naszej sosny. Uzyskane wyniki potwierdziły jej szczególną wartość co doprowadziło do wyłączenia części terenu z użytkowania rębnego.

Leśny dukt. Fot. M. Zapart

Walory przyrodnicze terenów nadleśnictw Syców i Antonin, wysoka lesistość i poziom bioróżnorodności oraz ciekawe położenie geograficzne utwierdziły leśników w przekonaniu o konieczności powołania Leśnego Kompleksu Promocyjnego. Dziś w jego skład wchodzi sześć rezerwatów przyrody oraz jeden rezerwat archeologiczny. Za pomniki przyrody uznano 148 drzew. W fazie projektu znajdują się kolejne formy ochrony przyrody. Tutejsze lasy to ostoja wielu przyrodniczych perełek takich jak m.in. długosz królewski, rosiczka okrągłolistna, widłaki, paprotnica krucha, gwiazdnica długolistna, fiołek torfowy, chrobotki czy storczyki.

Lasy Rychtalskie to miejsce o szczególnych walorach turystycznych. Tutejsze lasy oferują sieć ścieżek pieszych, rowerowych a nawet konnych. Część kompleksu wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy, słynącego z wyjątkowego na skalę świata bogactwa ptaków i bezkręgowców oraz największej w Europie sieci stawów rybnych.

Ścieżka rowerowa. Fot. M. Zapart

LKP spełnia funkcje edukacyjne. Od 1998 roku lekcje o lesie i jego mieszkańcach prowadzone są w Klasie Leśnej przy arboretum w Laskach. Znajduje się tam również bursa studencka umożliwiająca pobyt uczniów, studentów i pracowników lasów podczas realizacji szkoleń i projektów. Edukacji ekologicznej w Nadleśnictwie Syców służy również powołane w 1993 r. Arboretum Leśne im. Prof. Dr. Stefana Białoboka. Znajduje się tutaj obiekt do prowadzenia zajęć oraz ścieżka przyrodnicza. Owocem współpracy nadleśnictw i szkół są liczne zajęcia terenowe z leśnikami dające możliwość poznania świata roślin i zwierząt.

Arboretum Leśne w Stradomi słynie również z wielu osiągnięć w dziedzinie zachowania leśnych zasobów genowych. Jednostka bierze udział w działaniach mających na celu zwiększanie różnorodności biologicznej polskich biocenoz. Biorąc pod uwagę założenia, że 65% występujących w Polsce gatunków roślin i zwierząt jest związanych z ekosystemami leśnymi można dostrzec znaczenie działalności tej, i podobnych jednostek dla naszej rodzimej przyrody.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Już czas na przywrócenie mokradeł!

Już czas na przywrócenie mokradeł!

Bagno wciąga. Tak można by podsumować wiele aspektów związanych z mokradłami. Są to niezwykłe obszary, których rola w obecnych czasach stała się wręcz nieoceniona. Filtrują wodę opadową, zmniejszają ryzyko powodzi, są przebogate pod względem bioróżnorodności, a dodatkowo stanowią naturalny olbrzymi magazyn dwutlenku węgla. Dlatego 2 lutego obchodzimy Światowy Dzień Mokradeł, który został ustanowiony przez ONZ w 1997 roku.

2 lutego to nie przypadkowa data, jako że jest to rocznica podpisania w 1971 r. Konwencji o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwanej konwencją ramsarską.

Światowy Dzień Mokradeł - materiały

Mokradła mają różne definicje, ale ważną ich cechą jest rola w retencjonowaniu wody. To naturalne systemy gromadzące wodę, która magazynowana jest w okresach wilgotnych, by potem z powrotem mogła zostać powoli uwolniona do środowiska, gdy przyjdzie susza.

"W języku polskim istnieje wiele określeń na podmokłe tereny. Mówi się o nich bagno, torfowisko, moczar, trzęsawisko, grzęzawisko. W przeszłości z uwagi na ich niedostępność i ryzyko, z jakim wiązało się wędrowanie po nich, były traktowane jako siedziby złych duchów. Dzisiaj mówimy, że na mokradłach kwitnie życie"-informuje Ada Bończyk z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu.

Warto pamiętać, że wysychające torfowisko to nie tylko zagłada wielu gatunków roślin i zwierząt, ale również emisja zgromadzonego w nim dwutlenku węgla, jednej z przyczyn ocieplania się klimatu.

Zdjęcie przedstawia podmokły las pokryty śniegiem na terenie Nadleśnictwa Taczanów. Fot. Piotr Dobosz (RDLP w Poznaniu).

Ocenia się, że w torfowiskach zmagazynowane jest ok. 35 mld m3 wody, czyli dwukrotnie więcej niż we wszystkich polskich jeziorach (gromadzą one ok. 17 mld m3).

Co robimy?

Leśnicy podejmują szereg działań, aby trzymać poziom wody. Jednym z nich jest renaturyzacja mokradeł. Zacznijmy od wyjaśnienia definicji renaturyzacji, jest to proces przywracania do dobrego stanu wodnego mokradeł, które w przeszłości zostały osuszone.

Co robimy, aby ten proces zapoczątkować?

• budujemy progi piętrzące,

• odmulamy i oczyszczamy rowy, doprowadzające wodę do zbiorników retencyjnych,

• budujemy zastawki.

„Od ponad 30 lat Lasy Państwowe realizują Projekt Małej Retencji Nizinnej. Tylko Nadleśnictwa dyrekcji poznańskiej w trzech edycjach wydadzą na niego łącznie 55 mln złotych. W efekcie planujemy zatrzymać 2 mln wody, co równa się liczbie 769 basenów olimpijskich. Jako pierwsza dyrekcja LP w Polsce uzyskaliśmy też dofinansowanie na renaturyzację mokradeł z Funduszy Norweskich i EOG. Spowoduje to zwiększenie retencji gruntowej, czyli ilości wody zatrzymanej w środowisku podziemnym. Tym samym podniesie się poziom wody, a następnie pojawią się rośliny właściwe dla siedlisk podmokłych i ptactwo wodno-błotne. To właśnie nasz przyrodniczy cel”- przypomina dr inż. Andrzej Konieczny, dyrektor RDLP w Poznaniu.

Co daje nam mała retencja w lasach:

  • poprawę uwilgotnienia siedlisk leśnych poprzez podniesienie lustra wody gruntowej na terenach bezpośrednio przyległych do zbiornika lub urządzenia piętrzącego,
  • zamianę szybkiego odpływu wód powierzchniowych z terenu lasu na spowolniony odpływ gruntowy,
  • urozmaicenie i wzbogacenie środowiska leśnego,
  • zapewnienie wody dla zwierzyny leśnej, ptactwa i owadów, co w konsekwencji sprzyja zwiększeniu biologicznej odporności lasów,
  • zapewnienie wody dla ochrony przeciwpożarowej,
  • zapewnienie wody dla celów gospodarczych, do nawodnień deszczownianych i do hodowli ryb,
  • stworzenie warunków do rekreacji i wypoczynku.

Kwitnące życie

Z terenami podmokłymi i mokradłami związane jest wiele rzadkich gatunków roślin i zwierząt występujących na terenie lasów naszej dyrekcji. Dbając o zachowanie takich miejsc i pilnując, by nie zabrakło w nich wody, staramy się wspierać ich populacje.

Tak było w przypadku strzebli błotnej. Małej i niepozornej rybki, która jest gatunkiem silnie zagrożonym wyginięciem, a której stanowisko znajduje się na terenie Nadleśnictwa Grodzisk. Zamieszkuje niewielkie zbiorniki powstałe po wydobyciu torfu na obszarze Natura 2000 o wdzięcznej nazwie „Barłożnia Wolsztyńska”. Kilka lat temu w wyniku upalnego suchego lata zbiornik właściwie wysechł. Szybka reakcja leśników polegająca na odłowieniu rybek, a następnie pogłębieniu zbiorników i uzupełnieniu w nich wody pozwoliła ocalić strzeble.

Zdjęcie przedstawia ryby strzebli błotnej w płytkiej wodzie. Fot. Archiwum Nadleśnictwa Grodzisk.

Z kolei Nadleśnictwo Karczma Borowa nieustannie monitoruje rezerwaty chroniące żółwia błotnego, jedyny taki gatunek występujący naturalnie w naszym kraju. Na terenie ostoi obserwuje się stan siedlisk i sytuacji wodnej, by zapewnić bezpieczeństwo kilkunastu mieszkających tam gadów. Z końcem poprzedniego roku powstał tam nowy 135 ha rezerwat „Czarne Doły”, który zwiększy obszar chroniący żyjącą tam populację żółwi.

Realizowana przez nas mała retencja uwzględnia też potrzeby ptaków. W Nadleśnictwie Antonin przebudowaliśmy zbiornik Wydymacz i utworzyliśmy wypłycenia, które będą bezpiecznym przystankiem dla nich w trakcie corocznych wędrówek.