Asset Publisher Asset Publisher

Hodowla lasu

Hodowla lasu to istotny element gospodarki wielofunkcyjnej prowadzonej przez Lasy Państwowe. Jej istotną częścią jest program nasiennictwa i selekcji. Dzięki planowanym działaniom, opartym o wcześniejsze badania naukowe, młode pokolenie lasu uzyskuje się ze specjalnie wyselekcjonowanych drzewostanów. Dużą rolę podczas selekcji odgrywa pierwotne pochodzenie drzew. Tylko ekotypy dostosowane do miejscowych warunków siedliskowych i klimatycznych mogą być rozpowszechniane. W ten sposób leśnicy naprawiają błędy przodków, którzy wraz z nastaniem rewolucji przemysłowej, nieświadomi konsekwencji, rozpoczęli import nasion z innych rejonów Europy.

Gospodarczy Drzewostan Nasienny dębu. Fot. M. Zapart

Na terenie Nadleśnictwa Syców znajduje się wyjątkowa liczba 105 drzew matecznych o najlepszych cechach. Drzewostany nasienne zajmują powierzchnię 599,16 ha. Na szkółkę leśną trafiają także nasiona ze specjalnych plantacji. Młode drzewka wyrastają w odpowiednio przygotowanych kwaterach, dostosowanych do potrzeb poszczególnych gatunków. Są one pielęgnowane do osiągnięcia optymalnego wieku a następnie wysadzane na docelowych powierzchniach. Nadleśnictwo Syców każdego roku odnawia setki hektarów lasu, po to by zachować ich trwałość. Dodatkowo zalesiane są nowe grunty co sprawia, że lasów z każdym rokiem przybywa.

Odnowienie naturalne sosny rychtalskiej (samosiew). Fot. M. Zapart

Naprawianie błędów przeszłości to nie tylko selekcja materiału rozmnożeniowego. Wiele dzisiejszych lasów zostało posadzonych na niewłaściwym siedlisku. Szczególnie widać to na przykładzie przedwojennych, litych sośnin rosnących na miejscu bogatych przyrodniczo lasów mieszanych. Zadaniem leśników jest dzisiaj tak zwana przebudowa tych drzewostanów. Polega ona na wprowadzaniu gatunków właściwych dla danego siedliska i przywracaniu lasów o strukturach zbliżonych do naturalnych.

Odnowienie olszy szarej - gatunku właściwego dla siedlisk wilgotnych i bagiennych. Fot. M. Zapart

 


Asset Publisher Asset Publisher

Back

Zwierzęta i susza

Zwierzęta i susza

W Poznaniu spadł pierwszy od wielu dni deszcz. Od kilkunastu lat obserwujemy w Polsce długotrwałe okresy suszy. Brak intensywnych wiosennych opadów deszczu oraz bezśnieżne zimy powodują, że susza w lasach to wyraźne zagrożenie dla życia jego mieszkańców.

Badania wskazują, że we wszystkich nadleśnictwach lasów nizinnych występują objawy braku wody. W ponad połowie z nich niedobory wody są zjawiskiem trwałym. Spadek poziomu wód na śródleśnych zbiornikach wodnych powoduje ich wysychanie bądź zarastanie roślinnością łąkową, co w rezultacie skutkuje spadkiem liczebności płazów i gadów, a ssakom i ptakom leśnym utrudnia dostęp do wody.

Przy obecnej pogodzie, płazy (choć z problemami) są w stanie jeszcze odbyć gody – mają one miejsce od końca marca, najpóźniej do końca czerwca w przypadku ropuchy zielonej, żaby jeziorkowej, śmieszki i wodnej.

Problem zaczyna się w okresie składania jaj (zasadniczo czerwiec - wrzesień) i rozwijania się kijanek. Nie ma gdzie składać jaj, bo woda wyschła, a nawet jak to się uda, to wysycha, zanim kijanki przeobrażą się w dorosłe płazy. Woda przy wysokich temperaturach ma mniej tlenu i jest bardziej narażona na zakwity, co dodatkowo zagraża populacjom płazów. Płazów, które są w Polsce pod ochroną ścisłą.

Zdjęcie przedstawia żabę pod wodą z mnóstwem skrzeku, czyli płazich jajeczek w tle. Fot. Ryszard Czaplewski

31 grudnia 2022 roku weszło w życie Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu w sprawie uznania za rezerwat przyrody  „Czarne Doły”. To 99 rezerwat na terenie województwa wielkopolskiego, a drugi rezerwat żółwia błotnego w Nadleśnictwie Karczma Borowa.

Należy pamiętać, że mokradła, bagna, sadzawki, oczka wodne, trzęsawiska to nie tylko retencja wody, ale i zachowanie środowiska życia i miejsca rozrodów traszek, żab, ropuch, kumaków.

Zwierzęta leśne mają problem nie tylko z dostępem do wody, ale też z pożywieniem. Podczas suszy  roślinność nie kusi zielenią, bo w większości usycha. Susza w lesie niesie głód. W dłuższym horyzoncie czasowym może mieć to tragiczne konsekwencje

Cieszmy się dzisiaj z takich miejsc jak dwa rezerwaty „Ostoja żółwia błotnego” i „Czarne doły” znajdujące się na terenie Nadleśnictwa Karczma Borowa. Ten drugi został utworzony na koniec ubiegłego roku. Oba mają na celu ochronę jednego z nielicznych stanowisk żółwia błotnego – (Emys orbicularis), jedynego gatunku żółwia naturalnie występującego w Polsce. Żyją tam również zaskrońce, ropuchy, kumaki i żaby brunatne.

Zdjęcie przedstawia żółwia błotnego wychodzącego z wody, pokrytego roślinnością wodną. Fot. Tomasz Skorupka.

Tak jak na początku woda była kolebką życia na Ziemi, tak dzisiaj warunkuje jego przetrwanie. Stąd tak ważne jest byśmy dbali o jej zasoby i zatrzymywali ją w środowisku. 

Wraz z 16 Nadleśnictwami z terenu Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu realizujemy projekt "KOMPLEKSOWA RENATURYZACJA MOKRADEŁ ORAZ ODTWARZANIE NATURALNYCH WILGOTNYCH SIEDLISK PRZYRODNICZYCH NA TERENACH OCHRONNYCH REGIONALNEJ DYREKCJI LASÓW PAŃSTWOWYCH W POZNANIU PRZEZ ZWIĘKSZANIE RETENCYJNOŚCI WODNEJ ORAZ SPOWALNIANIE ODPŁYWU WÓD" dofinansowany w ramach Funduszy Norweskich i EOG. Jedną z głównych korzyści wynikających z projektu jest zwiększenie zdolności do magazynowania wody przez lasy, a tym samym zasilenie wód gruntowych i podziemnych. Wpłynie to na poprawę funkcjonowania całego ekosystemu.