W Polsce jest to największy przedstawiciel zwierzyny płowej, którego spotkanie w dzikich lasach i bagnistych terenach, choć coraz częstsze, nadal wzbudza podziw. Ostatnie obserwacje leśników z Sycowa zdają się potwierdzać, że napotykane tu osobniki mogą być nie tylko tymczasowymi gośćmi ale być może zostaną u nas na stałe. Co sprawia, że łoś jest tak wyjątkowy? 

Potężny rozmiar i charakterystyczna sylwetka

Łoś to naprawdę ogromne zwierzę, osiągające masę nawet do 500 kilogramów w przypadku samca – byka. Klępa, czyli samica, jest nieco mniejsza, waży od 250 do 380 kg. Jego sylwetka przypomina konia, jednak łoś jest od niego zdecydowanie bardziej masywny, z długimi, silnymi nogami zakończonymi szerokimi racicami. Te potężne kończyny są przystosowane do poruszania się po bagnach i mokradłach – to środowisko, które łosie wybierają na swoje domostwa. Racice te również pomagają w pływaniu – łoś jest mistrzem wodnych wędrówek, potrafi nurkować nawet do 5 metrów głębokości, nurkując przez 30-50 sekund.

Dieta i sposób odżywiania

Łoś to prawdziwy roślinożerca, który nie gardzi aż 250 różnymi gatunkami roślin. Latem łoś zjada głównie liście i młode pędy roślin, zimą natomiast jego dieta zmienia się na pąki, czubki drzew oraz korę krzewów. Mimo swoich wielkich rozmiarów, łoś potrafi z dużą precyzją zdobywać pożywienie, wykorzystując ruchliwy język i wydłużoną wargę, które pozwalają mu precyzyjnie łamać gałęzie czy zrywać pędy.

Cykl życia i rozmnażanie

Łoś to gatunek poligamiczny, co oznacza, że samce walczą o samice w okresie godowym, zwanym bukowiskiem, które trwa od września do października. To czas, kiedy samce przyciągają samice odgłosami przypominającymi pomrukiwanie lub stękanie. Po zapłodnieniu, samica nosi młode przez około 230-240 dni, a w maju lub czerwcu na świat przychodzą łoszaki – młode łosie, które od razu po narodzinach zaczynają szybko rosnąć. Łoszaki często rodzą się w parach, a przez pierwsze miesiące życia żywią się mlekiem matki.

Ekologia i wpływ na środowisko

Jako duży roślinożerca, łoś wywiera ogromny wpływ na ekosystem, w którym żyje. Jego żerowanie hamuje rozwój drzew i krzewów, co może prowadzić do zmiany struktury roślinności w danym obszarze. Zgryzając pędy, łosie mogą zmieniać skład roślinny w lesie, często zastępując wrażliwe gatunki przez rośliny bardziej odporne na ich apetyt. W lasach gospodarczych, aby uchronić młode pokolenie drzew przed apetytem jeleniowatych stosuje się tymczasowe ogrodzenia. 

Łosie w Polsce i ich historia

Dawniej, w średniowieczu, łosie były powszechne na Śląsku, gdzie polowania na te zwierzęta były częścią życia dworskiego. W 1186 roku, w rejonie Opola, podczas dwudniowych łowów, pozyskano podobno aż 860 łosi. Niestety, rozwój cywilizacyjny, w tym wycinanie lasów i regulacja rzek, doprowadził do zaniku łosi na Śląsku już w XVII wieku. Obecnie jednak ich liczba w Polsce rośnie, a na wschodnich terenach kraju populacja łosia wynosi kilkanaście tysięcy osobników, z tendencją wzrostu. 

Zachowanie i migracje

Łosie nie są szczególnie płochliwe. Chodzą powoli i pewnie, a ich głównym zmysłem orientacyjnym jest węch, który pozwala im wyczuwać obecność innych zwierząt oraz samic w okresie godowym. Ciekawym zachowaniem tych zwierząt jest ich sezonowa migracja – potrafią przebywać duże odległości, docierając na tereny, na których wcześniej nie występowały. To może prowadzić do napotkania łosi na nowych terenach, gdzie ich obecność może być zaskoczeniem. Przykrym faktem jest to, że przez małą płochliwość oraz zdolność do forsowania wysokich ogrodzeń łosie bardzo często wpadają w kolizję z pojazdami co jest przyczyną niebezpiecznych wypadków drogowych.